Eind 1944
De verzetshelden Groeneveld, Langendoen, De Waal en drie mannen Van der Zee worden door de nazi’s gefusilleerd in de duinen bij Rockanje.
Zomer 2014
Lekker, een weekendje naar Rockanje, Labrador Pius mee. Na de incheck eerst maar effe met haar naar het strand, want het dier is verzot op zand en zee.
Maar bijna op het strand slaat ze ineens een zijpaadje in, tussen de duinen. Zeer verrassend want steevast gaat ze als een raket het water in. Doelgericht stiefelt ze voor me uit. Na een meter of veertig stopt ze, in een duinpan, snuffelend aan een oorlogsmonumentje.
Vermoord
In de drukkende warmte kijk ik naar de namen van de vijf vermoorde mannen. Driemaal Van der Zee, vader en twee zoons. De jongste pas 19 jaar. Ach jee, die moeder, mompel ik. Daar sta ik met m’n badslippers en kleurrijke shorts. Een eind achter me klinkt het gejoel van uitgelaten kinderen op weg naar het strand. Maar voor mijn geestesoog speelt zich een nare film af
Ansichtkaart
Achter het monument is Pius druk met iets. Ze duwt met haar neus tegen een steen en kijkt me aan alsof ze wil zeggen: zie ’s wat daar ligt. Onder de steen ligt een vergeelde ansichtkaart en ik schrik. Voorzichtig pak ik de kaart op.
Een alledaags, toeristisch plaatje aan de voorzijde, een diep ontroerend gedicht achterop. Kennelijk ligt de kaart er al een tijdje want de tekst is nog maar amper leesbaar. Op deze plek heeft iemand zich gevoeld zoals ik nu. En die heeft dat gevoel toevertrouwd aan de ansichtkaart.
Ik lees en halverwege pink ik even in mijn ooghoek. Ik maak een foto van de kaart en leg ‘m voorzichtig weer onder de steen. Pius dribbelt al terug, die wil naar zee. Weer volg ik haar, maar nu met een heel ander gemoed…
Waar denk je aan
als je weet dat je dood wordt geschoten?
aan je familie
ik weet het niet
Of aan de vogels
die zingen voor jou het laatste lied
ik weet het niet
Wat ik wel weet
als ik in vrede en rust
van en door de duinen mag struinen
met mijn familie
en luister naar een vogelkoor
Dank dank daar voor